ما عادت داریم جهان را به صورت یک مستطیل در تصور کنیم. آمریکا طرف چپ و چین طرف راست. در مدرسه، تلویزیون، کتابها و مجلات به ما اینطور جهان را شناساندهاند. کره زمین تقریباً یک کره است، وقتی این کرهی سه بعدی را بخواهند به صورت دو بعدی روی کاغذ ترسیم کنند همه اندازهها به هم میریزد. در هر دوران، کشور قدرتمند آن دوران، جهان را با بر مبنای مرکزیت خودش ترسیم کرده است. حتی ژاپنیها هم نقشههایی دارند که مرکز جهان در آن ژاپن است. ژاپن وسط نقشه جهان است. طبیعی است چون زمین، یک کره است و این توپ را میتوان از هر جهتی چرخاند. آنکسی که نقشه را میکشدف آن کسی که کشتی و هواپیما داردف آن کسی که قطب اقتصاد جهان است، آن کسی که هژمونی آکادمکی بر جهان داردف آن کسی که هژمونی رسانه در جهان دارد تاریخ را به نفع خودش و از زاویه دید خودش مینویسد. برخی مثل دولت ایالات متحده خیلی تمیز و حرفهای و قشنگ تاریخ را مینویسند و جعل میکنند و برخی مثل جمهوری اسلامی فقط پول خرج میکنند و برنامههای آبدوغ خیاری صدا و سیمایی و هشتگهای گلههای سایبری میسازند و خط خطی میکنند.
معمولاً کسی به این توجه نمیکند که آمریکا جنوبی بسیار کشیدهتر از قاره آفریقا است و برای همین به این فکر نمیکند که چرا آمریکا جنوبی سهم چندانی از تجارت جهانی ندارد. معمولاً کسی توجه ندارد چرا در رسانهها از کشورهای شمال و کشورهای جنوب صحبت میشود. افراد زیادی دقت نمیکنند که خط استوا کجاست و چرا اصلاً مهم است که بدانیم خط استوا کجاست. افراد بسیار زیادتری نمیدانند که روسیه در محاصره انگلستان است! چرا تراکم جمعیتی آمریکا در مناطق نزدیک به سواحل اقیانوس اطلس بیشتر از سواحل اقیانوس آرام است؟ چرا هند که رقیب اینده قدرتهای اقتصادی جهان است حالا برالی همه آنها به جز چین، عزیز شده است و نازش را میخرند؟
اولین بار در جلسه مقدمات ژئوپلیتیک این تز را مطرح کردم که چین کشورهای خاورمیانه و قفقاز و آسیای میانه را سر کار گذاشته است. جمهوری اسلامی از همه بیشتر توسط چین و توسط تصورات نادرست خودش سر کار گذاشته شده است. چین در حال تلاش برای تبدیل به شدن به یک قدرت دریایی است. نه اینکه نمیخواهد یک قدرت زمینی باشد یا اقدام به افزایش قدرت زمینی (اقتصادی، نظامی، ...) نکند، اصل و اساس قدرت چین در افقی که پیش روی خود دارد تبدیل شدن به یک قدرت دریایی است. مقایسهای بین کشتیهای جنگی چین و امریکا بیاندازید تا متوجه شوید چین به چه سرعتی در تلاش است به برتری دریایی آمریکا پایان دهد. راه ابریشم و طرح یک کمربند و یک جاده، فقط یک راه اضطراری است. راهی برای دوران جنگ و فشار. راهی برای دوران حمله چین به تایوان. یک راه اضطراری برای رساندن انرژی به چین و صادرات محصولات چنی در دوران محاصره. بعدش دیکتاتورهای خاورمیانه میمانند و حوض توهماتشان. همانطوری که آمریکا دیگر کاری در خاورمیانه ندارد، چین هم بعدها کار زیادی در خاورمیانه ندارد. خاورمیانه فاضلاب تاریخ است و هیچ قدرتی خودش را برای تعمیر این فاضلاب گرفتار نخواهد کرد. روی فاضلاب درپول چدنی میاندازند وهر از گاهی که بگیرد یات کثافتش بالا بزند یک رفتگر بیچاره یا کارگر یک پیمانکار طماع را را تا کمر درون فاضلاب میکنند تا با دسته بیل و شلنگ راه را باز کند و فاضلاب فروکش کند. برنامه تعمیر اساسی کنسل است. برای کشورهای امپریالیستی (چین، آمریکا و ...) پول زیاد است اما مخارج آنها زیادتر از آن است که صرف خاورمیانه شود. خاورمیانه، به خصوص خلیج فارس و تنگه هرمز باید با کمترین هزینه آرام نگه داشته شود که کسی جفتک ناجوری نیاندازد. بیش از این دغدغهای در این منطقه وجود ندارد.
توضیح عکس: ژئوپلیتیک پیمان آکوس (AUKUS) و محاصره چین پایگاههای دریایی ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا برای محدود کردن چین در دریا. ژاپن، کانادا و نیوزیلند اعضای احتمالی آینده این پیمان هستند.
این نقشه را نگاه کنید. نقشه محاصره چین است. کره زمین را بچرخانید، نرمافزارهای موبایل خود را بچرخانید و نقشه جهان را از زاویه قطب شمال و جنوب هم نگاه کنید. آمریکا و روسیه برای زدن یکدیگر لازم نیست دور کره زمین بچرخند، از آن بالا که در نقشهها نیست هم به یکدیگر راه دارند. موقعیت چین و آمریکا نسبت به هم از راه اقیانوس آرام هم ببینید. اگر افغانستان توسعه یافته یا در حال توسعه بود، ایران یکی از هدفهای ارزشمند برای چین میشد اما راه بین چین و ایران بسته است. وقتی میگویم راه بسته است منظورم بسته بودن مرزها و غیره نیست، زیرساختی در افغانستان وجود ندارد که پاسخگوی اهداف چینیها و حجم اقتصاد این کشور باشد. جمهوری اسلامی در حالی سرگرم دفاع از حرم در سوریه و درگیری بیدلیل با اسرائیل بود و هست که بالقوهترین امکانها برایش در هند و افغانستان بود. جمهوری اسلامی به جای اینکهب ه آمریکاییها برای ثبات افغانستان کمک کند به طالبان برای حمله نیابتی به دولت مرکزی افغانستان و نیروهای آمریکایی کمک کرد. الان هم روی کار آمدن طالبان را برای خودشان یک نعمت و یک پیروزی تصور میکنند در حالی که حتی حتی حافظ شیرازی هم فهمیده است که طالبان تا دسته در آستین جمهور یاسلامی و متاسفانه ایران فرو رفته است. از آنجایی که طبقه حاکم ایران اسیر ایدئولوژی ناهماهنگ با نظام جهانی و منافع قدرتهای جهانی هستند، چین اقدام به جایگزینی پاکستان به جای ایران کرد. پاکستان راه اضطراری چین پشت هند است. پاکستان راه مبادله چین در صورت محاصره است. پاکستان راه دور زدن هند توسط چین است. دهه پنجاه و شصت یادتان هست خانههایی که سیستم گرمایش مرکزی و موتورخانه داشتند یک لوله کنار در ساختمان بود که از راه آن گازوئیل را به موتور خانه میرساندند؟ پاکستان برای چین نقش همان دریچه و همان لوله را دارد.
- آمریکا، انگلستان، سوئد، نروژ، فنلاند، کانادا، استرالیا، ژاپن، کره جنوبی، هند، اسرائیل و ... یک طرف هستند.
- چین و یک مشت حکومت استبدادی و کشورهای توسعه نیافته و جمهوری اسلامی هم یک طرف.
- روسیه هم فعلاً بیشتر طرف چین است اما در نهایت طرف آمریکا خواهد بود.
ایران نیم قرن فرصت داشت تا با نزدیکی به آمریکا بتواند مراحل صنعتی شدن خود را با سرعت طی کند، سطح تکنولوژیک خود را بالا ببرد، اقدام به رساندن گاز خود به هند و بعد شاید به اروپا کند، نیروی دریایی و هوایی خود را تقویت کند، به راحتی بین 12 اقصاد بزرگ دنیا قرار بگیرد، به سمت سوسیال دموکراسی به سبک کشورهای اسکاندیناوی حرکت کند و فضای سیاسی و اجتماعی را باز و نرمال شود و الان بین چین و آمریکا حسابی برای خودش کاسبی کند و نازش خریدار داشته باشد و رهبری تغییر و توسعه در خاورمیانه را هم به دست آورد و بساط بنیادگرایی و افراطگرایی را در این منطقه جمع کند. اما به لطف 43 سال اشتباه و پافشاری بر اشتباه، اکنون ایران در حال له شدن بین آمریکا و چین است. روسیه کاری با ایران کرده است که در زمان ضعف قاجارها هم با ایران نکرده بود. ایران تبدیل به دشمن همه همسایگان خود شده است. ایران درگیر چندین جدال ایدئولوژیک در منطقه و جهان شده است. فضای سیاس یو اجتماعی بسته شده است، اقتصاد ایران نابود شده است، چسبهای نگه دارند جامعه ایران شل و باز شده است، دشمنان و رقبای اقتصادی و سیاسی ایران به لطف جمهوری اسلامی قوی و قوی تر شده اند، جمعیت ایران در حال مهاجرت است، تحصیلکردگان ایرانی عازم کشورهای خارجی هستند یا در ایران با اسنپ مسافرکشی میکنند و یک مشت افراد درپیت، سهمیهای، بلندگو بیار و پاچهخوار، وزیر و نماینده و استراتژیست و مدیر و حاکم شدهاند.
اگر به دنبال پیشرفت، توسعه و ترقی هستید، اگر به دنبال بهبود وضعیت ایران هستید، اگر به دنیال یک زندگی انسانیتر و بهتر هستید فراموش نکنید که برای در تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی، عوامل داخلی و خارجی با هم اثر میگذارد، اقتصاد و فرهنگ با هم تاثیر میگذارد، آزادی و عدالت با هم در مسئله درگیر است، مبارزه با چهار مشکل اساسی یعنی «بهرهکشی»، «خشونت»، «تبعیض» و «تخریب محیط زیست» به هم پیوسته است. جداکردن این مسائل از هم مثل این است که از وضعیت نابسامان خانواده و قوانین خانواده در ایران ناراضی باشیم اما برای حل مشکل برویم فقط علیه مهریه تظاهرات کنیم یا برویم فقط برای گرفتن حق طلاق برای زنان تظاهرات کنیم. حتی آنهایی که خیلی بال زست مطلع و دانا میگویند که بخشیدن مهریه در مقابل گرفتن حق طلاق، شدیداً دچار اشتباه هستند. همین یک مسئله از مجموع مسائل اجتماعی ما به مسائل اقتصادی، جنسیتی، فرهنگی و سیاسی و غیره گره خورده است چه رسد به مسائل بینالمللی و جهانی.
پینوشت:
* پیشنهاد میکنم هایلایت «عصر جدید»، «تئوری قرارداد»، «ایدئولوژی»، «سوژه و ابژه»، «چین و ایران»، «آمریکا و ایران»، «اسرائیل و جمهوری اسلامی»، «خادمان اسرائیل»، «نقشهبازی» و «غیرمعمولیها» را روی اکانت اینستاگرام بخوانید.
http://instagram.com/abed_tavancheh
**پیشنهاد میکنم فایل صوتی جلسات اول و دوم مقدمات ژئوپلیتیک را روی کانال تلگرام گوش دهید.
جلسه اول:
https://t.me/AbedTavancheh/238
جلسه دوم:
https://t.me/AbedTavancheh/247
*** پیشنهاد میکنم تحلیلی با عنوان «علیه امپریالیسم و ضد دیکتاتوری» که به صورت فایل پی.دی.اف و به رایگان روی اینترنت موجود است را بخوانید.
قسمت اول:
https://takravi.blogspot.com/2019/07/blog-post_1.html
قسمت دوم:
https://takravi.blogspot.com/2019/07/blog-post_76.html
راههای ارتباط و آرشیو دیگر مطالب:
وبلاگ:
صفحه اینستاگرام
http://instagram.com/abed_tavancheh
توئیتر
http://twitter.com/abed_tavanche
کلاب هاوس
https://www.clubhouse.com/@tavancheh
کانال تلگرام